Η ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Συνέντευξη του Αθανάσιου Σαββάκη στον Σταύρο Γριμάνη (Πρώτο Θέμα / Business Stories)
Η καινοτόµος και πρωτοπόρος εταιρεία από τη Β. Ελλάδα που ενσαρκώνει την έννοια της κυκλικής οικονοµίας µε στόχο τη βιώσιµη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών στις πόλεις και την ύπαιθρο
Τόνοι µελάνης έχουν χυθεί και εκατοµµύρια λέξεις έχουν γραφτεί για την αξία και τη στρατηγική σηµασία της κυκλικής οικονοµίας στον σύγχρονο κόσµο που απειλείται άµεσα, πλέον, από τις συνέπειες της κλιµατικής αλλαγής, την εξάντληση των φυσικών πόρων και το πρόβληµα της διαχείρισης των αποβλήτων. Παρά τα θετικά βήµατα που έχουν σηµειωθεί, όµως, βρισκόµαστε ακόµη πολύ µακριά, ενώ ο χρόνος λιγοστεύει.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, όπου η θεωρία συγκρούεται µε την καθηµερινή πρακτική, αναπτύχθηκε, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, η Biosolids Α.Ε., µια εταιρεία που ενσαρκώνει την έννοια της κυκλικής οικονοµίας µε στόχο τη βιώσιµη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών στις πόλεις και την ύπαιθρο. Με µότο της το «Innovation driven by Nature for a sustainable future» («Καινοτοµία µε γνώµονα τη Φύση για ένα βιώσιµο µέλλον»), η εταιρεία που εδρεύει στη Β. Ελλάδα είναι προσηλωµένη στην επίτευξη ενός βιώσιµου µέλλοντος, όπου τα απόβλητα θα µετατρέπονται σε πολύτιµους πόρους και η γεωργία θα γίνεται πιο ανθεκτική και φιλική προς το περιβάλλον.
Ο ιθύνων νους
Αυτό ακριβώς την καθιστά και πρωτοπόρο στον τοµέα της, καθώς οι ιδρυτές της εκεί όπου οι περισσότεροι έβλεπαν «σκουπίδια» αυτοί είδαν έναν ανεκµετάλλευτο φυσικό πόρο, όπως αναφέρει στο «business stories» ο ιθύνων νους και διευθύνων σύµβουλος της εταιρείας Αθανάσιος Σαββάκης. Ενας άνθρωπος µε µακρά πείρα στο πεδίο της βιοµηχανίας, επί τρεις διαδοχικές θητείες πρόεδρος και σήµερα επίτιµος πρόεδρος του Συνδέσµου Βιοµηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), αλλά και πρόεδρος του Ελληνικού Χρηµατιστηρίου Ενέργειας από τη σύστασή του µέχρι σήµερα.
Η Biosolids ιδρύθηκε µε αυτές τις αρχές και τους στόχους το 2012 και πλέον, διανύοντας τη δεύτερη δεκαετία της, µε διαρκείς επενδύσεις και καινοτοµίες, λειτουργεί µέσα από τρία διακριτά αλλά άµεσα συνδεδεµένα τµήµατα, προσεγγίζοντας ολιστικά την περιβαλλοντική διαχείριση και εστιάζοντας στη µετατροπή των αποβλήτων σε πολύτιµα εδαφοβελτιωτικά και οργανικά λιπάσµατα που συνεισφέρουν στην ανάπτυξη γεωργικών πρακτικών ανθεκτικών ως προς τις προκλήσεις της κλιµατικής αλλαγής.
Τα τρία τµήµατα
Το Τµήµα Urban (Υγιεινή των Πόλεων και Κοµποστοποίηση) της Biosolids επικεντρώνεται στη συλλογή οργανικών υπολειµµάτων από αστικές περιοχές και στη µετατροπή τους σε υψηλής ποιότητας κοµπόστ. Οπως είναι γνωστό, οι σύγχρονες αστικές κοινότητες παράγουν τεράστιες ποσότητες οργανικών αποβλήτων, τα οποία συχνά καταλήγουν σε χωµατερές επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Η Biosolids µέσω του Urban προσφέρει µια βιώσιµη λύση σε αυτό το πρόβληµα, συγκεντρώνοντας τα απόβλητα και µεταφέροντάς τα στο εξειδικευµένο εργοστάσιό της στο Μαυροβούνι Πέλλας. Εκεί εφαρµόζεται µια φυσική διαδικασία ανακύκλωσης των οργανικών υπολειµµάτων, κατά την οποία τα απορρίµµατα διασπώνται και µετατρέπονται σε ένα πλούσιο θρεπτικό υλικό, το κοµπόστ. Αυτό το κοµπόστ, αποκαλούµενο συχνά και «µαύρος χρυσός», είναι απαραίτητο για τη βελτίωση της ποιότητας και της γονιµότητας του εδάφους, αλλά και την αύξηση της ικανότητάς του να συγκρατεί νερό.
Η προσέγγιση της Biosolids στο κοµπόστ είναι σηµαντική και για τη µείωση του αποτυπώµατος άνθρακα των πόλεων, αφού η διαδικασία κοµποστοποίησης συµβάλλει στη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου υποκαθιστώντας τη χρήση χηµικών λιπασµάτων. Επιπλέον, µε τη διάθεση του κοµπόστ στους γεωργούς προωθείται η αναγέννηση των εδαφών και η βελτίωση της υγείας των αγροτικών οικοσυστηµάτων.
Μια σηµαντική πρωτοβουλία του Τµήµατος Urban ήταν και η παράδοση στον Φορέα ∆ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ∆ΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας του πρώτου κοµπόστ που παράχθηκε από οργανικά υπολείµµατα των καφέ κάδων.
Το Τµήµα Agro της Biosolids εστιάζει στη Βιώσιµη Γεωργία µε έµφαση στην Αναγεννητική Γεωργία και τη Γεωργία Ανθεκτικότητας. Οπως σηµειώνεται, σε ένα περιβάλλον όπου οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο έντονες, η εταιρεία αναπτύσσει και προωθεί πρακτικές που βοηθούν τους γεωργούς να αντιµετωπίσουν προκλήσεις όπως η λειψυδρία, η διάβρωση του εδάφους και η υποβάθµιση της γονιµότητας. Η Αναγεννητική Γεωργία αποτελεί έναν από τους πυλώνες της στρατηγικής του Τµήµατος Agro, επικεντρώνοντας στη βελτίωση και αναζωογόνηση του εδάφους µέσω πρακτικών που αυξάνουν την οργανική ύλη και βελτιώνουν τη βιοποικιλότητα. Η χρήση κοµπόστ αποτελεί βασικό εργαλείο σε αυτή την προσέγγιση, καθώς εµπλουτίζει το έδαφος µε θρεπτικά συστατικά, βελτιώνει τη δοµή του και ενισχύει την ικανότητα συγκράτησης νερού, µειώνοντας την ανάγκη για άρδευση και προστατεύοντας τις καλλιέργειες από την ξηρασία.
Η Γεωργία Αντοχής (Resilient Agriculture) είναι εξίσου σηµαντική καθώς στοχεύει στην προετοιµασία των γεωργικών συστηµάτων για την αντιµετώπιση ακραίων καιρικών φαινοµένων και αλλαγών στις κλιµατικές συνθήκες, κάτι που έχουµε ήδη αρχίσει να βιώνουµε. Μέσω της εφαρµογής προηγµένων γεωργικών πρακτικών και της χρήσης βελτιωµένων εδαφοβελτιωτικών όπως το κοµπόστ της Biosolids, οι γεωργοί µπορούν να διατηρήσουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών τους ακόµα και υπό δύσκολες συνθήκες, συµβάλλοντας στην επισιτιστική ασφάλεια και στην ανθεκτικότητα των αγροτικών κοινοτήτων.
Στο πλαίσιο αυτό, το Τµήµα Agro προσφέρει µια σειρά από εξειδικευµένα προϊόντα που προάγουν την υγεία του εδάφους και ενισχύουν τη φυσική γονιµότητά του. «Μέσω της χρήσης µυκοριζών και τριχόδερµων τα προϊόντα αυτά βελτιώνουν τη συµβίωση των φυτών µε µικροοργανισµούς που βρίσκονται στο έδαφος, ενισχύοντας τη θρέψη και την ανάπτυξη των καλλιεργειών. Οι µυκοριζικές ενώσεις βοηθούν τα φυτά να απορροφήσουν καλύτερα τα θρεπτικά στοιχεία και το νερό, ενώ τα τριχόδερµα προστατεύουν τις ρίζες από παθογόνους οργανισµούς, προάγοντας έτσι ένα υγιές ριζικό σύστηµα και διασφαλίζοντας υψηλότερες αποδόσεις µε φυσικό τρόπο», όπως τονίζεται.
Για την αντιµετώπιση της λειψυδρίας το Τµήµα Agro προσφέρει προϊόντα νερού σε µορφή gel, τα οποία λειτουργούν ως υδατικά αποθέµατα για τα φυτά. Αυτά τα προϊόντα µπορούν να αποθηκεύουν µεγάλες ποσότητες νερού και να το αποδεσµεύουν σταδιακά, µειώνοντας τις ανάγκες σε άρδευση και βοηθώντας τις καλλιέργειες να αντεπεξέλθουν σε περιόδους ξηρασίας.
Επιπλέον, οι βιοδιεγέρτες (biostimulants) που διακινεί η Biosolids ενισχύουν τις φυσικές διεργασίες των φυτών, βελτιώνουν την ανθεκτικότητά τους σε στρεσογόνους παράγοντες και αυξάνουν την παραγωγικότητά τους.
Εξειδικευµένες υπηρεσίες
To R3 Knowledge Consulting αποτελεί το εξειδικευµένο τµήµα της Biosolids για την παροχή προηγµένων συµβουλευτικών υπηρεσιών στον τοµέα της περιβαλλοντικής βιωσιµότητας.
Μέσω µιας ολοκληρωµένης προσέγγισης, βοηθά τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν, να µετρήσουν και να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις, προωθώντας την κυκλική οικονοµία και µειώνοντας το περιβαλλοντικό τους αποτύπωµα.
Οι βασικές υπηρεσίες που παρέχει περιλαµβάνουν την Ανάλυση Κύκλου Ζωής (Life Cycle Assessment – LCA), µια ολοκληρωµένη µεθοδολογία που αξιολογεί τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός προϊόντος ή µιας υπηρεσίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, από την εξόρυξη των πρώτων υλών µέχρι την τελική απόρριψη, τη ∆ήλωση Περιβαλλοντικού Προϊόντος (Environmental Product Declaration – EPD), ένα τεκµηριωµένο και επαληθευµένο έγγραφο που παρέχει διαφανείς πληροφορίες σχετικά µε τις περιβαλλοντικές επιδόσεις ενός προϊόντος κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του, τη µέτρηση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου και του ανθρακικού αποτυπώµατος σε όλες τις φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας, το Zero Waste to Landfill, µια προσέγγιση που στοχεύει στην εξάλειψη της αποστολής αποβλήτων σε χωµατερές µέσω της ανακύκλωσης, της επαναχρησιµοποίησης και της κοµποστοποίησης, αλλά και τη ∆ιαχείριση Αποβλήτων (Waste Management), όπου η Biosolids παρέχει ολοκληρωµένες υπηρεσίες, από τη στρατηγική και τον σχεδιασµό µέχρι την εφαρµογή και την παρακολούθηση.
Στις υπηρεσίες που προσφέρει το R3 Knowledge Consulting περιλαµβάνονται ακόµη η προετοιµασία για Οικολογική Σήµανση (Eco-label Preparation), η οποία προσδίδει προστιθέµενη αξία στα προϊόντα, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και προσελκύει καταναλωτές που ενδιαφέρονται για τη βιωσιµότητα, αλλά και η υποστήριξη για την απόκτηση πιστοποιήσεων ISO 14000 που αφορούν την περιβαλλοντική διαχείριση.
“Η Biosolids µέσα από τρία διακριτά αλλά άµεσα συνδεδεµένα τµήµατα προσεγγίζει ολιστικά την περιβαλλοντική διαχείριση και εστιάζει στη µετατροπή των αποβλήτων σε πολύτιµα εδαφοβελτιωτικά και οργανικά λιπάσµατα που συνεισφέρουν στην ανάπτυξη γεωργικών πρακτικών, ανθεκτικών στις προκλήσεις της κλιµατικής αλλαγής”
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΑΒΒΑΚΗΣ
«Προγραμματίζουμε είσοδο στο Χρηματιστήριο»
ο «b.s.» είχε µια ενδιαφέρουσα συνοµιλία µε την ιδρυτή και CEO της Biosolids Αθανάσιο Σαββάκη, ο οποίος αναφέρεται στην αφετηρία και την εξέλιξη της εταιρείας, στα προβλήµατα του κλάδου και στα σχέδια για το µέλλον, µεταξύ των οποίων και η είσοδος στο Χρηµατιστήριο
-Πώς γεννήθηκε η Biosolids και πώς εξελίχθηκε;
Στις αρχές της δεκαετίας του 2010 η διαχείριση των οργανικών αποβλήτων στην Ελλάδα βρισκόταν σε εµβρυακό στάδιο. Οι µέθοδοι που χρησιµοποιούνταν ήταν περιορισµένες, ενώ η ταφή σε ΧΥΤΑ παρέµενε η κύρια πρακτική. Μέσα σε αυτό το σκηνικό οι ιδρυτές της Biosolids διέκριναν µια σηµαντική ευκαιρία: εκεί όπου οι περισσότεροι έβλεπαν «σκουπίδια» αυτοί είδαν έναν ανεκµετάλλευτο φυσικό πόρο. Αποφασίσαµε να επενδύσουµε στην τεχνολογία της κοµποστοποίησης, προσδίδοντας αξία στα οργανικά απόβλητα. Το κοµπόστ που παράγεται είναι εδαφοβελτιωτικό υψηλής ποιότητας που ενισχύει την υγεία του εδάφους µιας και περιέχει ενεργή οργανική ουσία. Σήµερα η Biosolids αποτελεί ένα πρότυπο κυκλικής οικονοµίας, µετατρέποντας το πρόβληµα της διαχείρισης αποβλήτων σε βιώσιµη επιχειρηµατική ευκαιρία.
Η ανταπόκριση της αγοράς
-Πώς ανταποκρίνεται η αγορά στα προϊόντα σας;
Η αποδοχή της αγοράς ήταν σταδιακή αλλά σταθερή. Σήµερα, η Biosolids εφαρµόζει ένα επιχειρηµατικό µοντέλο βασισµένο σε τρεις πυλώνες: Urban, που αφορά τη συλλογή οργανικών αποβλήτων από αστικά κέντρα, Agro, που υποστηρίζει τη γεωργία (αναγεννητική και βιολογική) µε εδαφοβελτιωτικά και ενεργή οργανική ουσία, και R3 Knowledge (Reduce-Reuse-Recycle), που προσφέρει συµβουλευτικές υπηρεσίες πράσινης µετάβασης των επιχειρήσεων µέσω ESG Reporing, LCA, EPD, αποτύπωµα άνθρακα και κυκλικής οικονοµίας. Η δραστηριότητά µας ευθυγραµµίζεται µε τους 17 Στόχους Βιώσιµης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, και ειδικά µε την υπεύθυνη παραγωγή και κατανάλωση. Στο επίκεντρο του οράµατός µας βρίσκεται η ενίσχυση της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας και η µετάβαση προς ένα βιώσιµο παραγωγικό µοντέλο όπως εκφράζεται µέσω της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
-Ποια είναι τα βασικά σας προϊόντα;
Το βασικό µας προϊόν είναι το κοµπόστ «Εύφορη Γη premium», πλούσιο σε ενεργή οργανική ουσία. Η παρουσία ζωντανών µικροοργανισµών και βιολογικά ενεργών µορίων το καθιστά ιδιαίτερα αποτελεσµατικό στη βελτίωση της γονιµότητας των εδαφών. Η παραγωγή του γίνεται µε τη µέθοδο in-vessel composting, η οποία εξασφαλίζει ελεγχόµενες συνθήκες θερµοκρασίας και υγρασίας, χωρίς οσµές και µε πλήρη υγειονοµική ασφάλεια. Το προϊόν είναι κατάλληλο τόσο για την Αναγεννητική όσο και για τη Βιολογική Γεωργία, αλλά και για εφαρµογές στο αστικό πράσινο, σε πάρκα, σχολεία και κοινόχρηστους χώρους, συµβάλλοντας στη µείωση του φαινοµένου της αστικής θερµικής νησίδας και στην αποκατάσταση υποβαθµισµένων εδαφών.
-Σε ποιες επενδύσεις έχετε προχωρήσει πρόσφατα;
Τα τελευταία χρόνια η Biosolids έχει διευρύνει τη δραστηριότητά της, εδραιώνοντας στρατηγικές συνεργασίες µε επιχειρήσεις τροφίµων, ξενοδοχεία, θερµοκήπια, καθώς και δηµόσιους φορείς. Πρόσφατα, µεταφέραµε τα κεντρικά µας HQ γραφεία σε έναν νέο, φιλικό προς το περιβάλλον χώρο στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, σχεδιασµένο ως hub συνεργασίας και καινοτοµίας. Παράλληλα δηµιουργούµε το Biosolids Learning Hub, µια πρωτοβουλία που αποσκοπεί στη διάδοση γνώσης για τη βιωσιµότητα και την Αναγεννητική Γεωργία. Εκεί θα φιλοξενούνται σεµινάρια, δράσεις ευαισθητοποίησης και συνέργειες µε ερευνητικά ιδρύµατα και επιχειρήσεις.
Τα προβλήµατα και οι λύσεις
-Ποια είναι τα βασικά προβλήµατα του κλάδου και τι χρειάζεται για την αντιµετώπισή τους;
Η έλλειψη οργανωµένου συστήµατος για τη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων παραµένει το βασικό εµπόδιο.
Χρειαζόµαστε θεσµική στήριξη, υποδοµές, καθώς και οικονοµικά και φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που επενδύουν στην κυκλική οικονοµία.
Ειδικά ο τοµέας HORECA, που παράγει µεγάλους όγκους βιοαποβλήτων, πρέπει να ενταχθεί σε υποχρεωτικό πλαίσιο διαλογής στην πηγή. Απαιτείται επίσης η δηµιουργία τοπικών µονάδων κοµποστοποίησης και ενός Εθνικού Συστήµατος Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης Βιοαποβλήτων.
Με το βλέµµα στο Χ.Α. –
Πώς βλέπετε την Biosolids στα επόµενα πέντε χρόνια;
Στόχος µας είναι να παραµείνουµε πρωτοπόροι στην κυκλική οικονοµία, να ενισχύσουµε τις διεθνείς συνεργασίες µας και να εδραιώσουµε τον ρόλο µας ως πάροχος πράσινων λύσεων και τεχνογνωσίας. Η είσοδος στο Χρηµατιστήριο Αθηνών, που προγραµµατίζεται για την επόµενη διετία, θα ενισχύσει περαιτέρω τη διαφάνεια, τη χρηµατοδότηση και την εξωστρέφεια της εταιρείας. Φιλοδοξούµε η Biosolids να συνεχίσει να αποτελεί έναν ενεργό µοχλό αλλαγής προς ένα βιώσιµο µέλλον για όλους.