Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε καθημερινά, διαδραματίζουν έναν ουσιαστικό ρόλο τόσο στην υγεία μας όσο και στην υγεία του πλανήτη. Μια πτυχή που έχει προκύψει με μεγαλύτερη ένταση στα τελευταία χρόνια είναι η έννοια των “food miles”, δηλαδή η απόσταση που διανύουν τα τρόφιμα από το σημείο παραγωγής τους έως το σημείο κατανάλωσής τους. Η αύξηση του αριθμού των food miles έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον και την αειφορία του συστήματος τροφοδοσίας (food chain logistics).
Τα food miles σχετίζονται στενά με την κλιματική αλλαγή (μεταβολή) και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Μέσω της παγκοσμιοποίησης, η μακρά απόσταση που διανύουν πολλά από τα τρόφιμα μέχρι να φτάσουν στο πιάτο μας συνεπάγεται τη χρήση μεγάλου ποσού ενέργειας για τη μεταφορά τους, κυρίως μέσω οχημάτων που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα. Αυτό συμβάλλει στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, ένας τρόπος είναι η προώθηση της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, μείωσης των food miles και ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας. Η αρχή αυτή προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη και τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος των τροφίμων.
Τι γίνεται όμως σε αγροτικά συστήματα που έχουν φτωχά εδάφη; Πως θα καταφέρουν οι τοπικές οικονομίες να παράγουν τρόφιμα χωρίς να χρειάζεται να έχουν πολλές εισροές ( νερό, λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενέργεια κλπ);
Μια από τις συνιστώσες που μπορεί να βοηθήσει προς την κατεύθυνση αυτή είναι …τα ίδια τα τρόφιμα!!!
Ναι είναι αλήθεια. Κι αυτό γιατί έχει μετρηθεί ότι στο δυτικό κόσμο περί το 35-40% των τροφίμων που διανέμεται στις πόλεις, δεν καταναλώνεται αλλά καταλήγει στις χωματερές. Θα μπορούσε να γίνει κάτι; Μα φυσικά. Η συλλογή όλων αυτών των τροφίμων με τη μορφή των οργανικών αποβλήτων και η κομποστοποίησή τους μπορεί να παράγει κομπόστ, το οποίο με τη σειρά του να ενσωματωθεί στα εδάφη με αποτέλεσμα μέσω της ενεργής οργανικής ουσίας να βελτιώσει τόσο τη δομή τους όσο και την αξία τους σε θρεπτικά στοιχεία και την κατακράτηση μεγάλων ποσοτήτων νερού. Αυτή η διαδικασία αποτελεί και τον ορισμό της Κυκλικής Οικονομίας.
Ένα τέτοιο παράδειγμα που υπάρχει εδώ και μια δεκαετία, είναι και η επιχείρηση Biosolids με έδρα της Θεσσαλονίκη και εργοστάσιο κομποστοποίησης στο Μαυροβούνι Πέλλας όπου η συλλογή των οργανικών υπολειμμάτων των δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας και της ΚΛΘ που συμβάλλει στην υγιεινή των πόλεων, ενώ το κοσπόστ που έχει παραχθεί έχει βοηθήσει ουκ ολίγες περιοχές και καλλιεργητές στην ενίσχυση της ποιότητας των εδαφών τους.
Είναι ηλίου φαεινότερο, πως υπάρχει σύνδεση μεταξύ των food miles, της κομποστοποίησης και της αειφορίας των περιοχών και μάλιστα όλοι μας μπορούμε να συμβάλλουμε προς την κατεύθυνση αυτή είτε ως πολίτες /καταναλωτές είτε ως καλλιεργητές τροφίμων.
του Παναγιώτη Παλιούρα
Γεωπόνος, M.Sc/ Διευθυντής Πωλήσεων της BIOSOLIDS AE