Ο κλάδος της Αμπελουργίας και της Οινοποιίας έχει σημειώσει αλματώδη βήματα τα τριάντα τελευταία χρόνια στη χώρας μας κατακτώντας πολλές αγορές του εξωτερικού που γνωρίζουν από καλό κρασί και καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ετησίως.
Οι ποικιλίες μας, με μπροστάρηδες το Ξινόμαυρο απ τη Νάουσα και το Αμύνταιο, το Αγιωργίτικο απ τη Νεμέα, το Ασύρτικο απ τη Σαντορίνη και το Μοσχοφίλερο από τη Μαντινεία ως πρεσβευτές του ελληνικού αμπελώνα/οίνου έχουν παίξει σπουδαίο ρόλο στην αναβάθμιση της εικόνας της χώρας μας, καθιστώντας την ως ένα γευστικό προορισμό υψηλής αξίας.
Τι γίνεται όμως με την κλιματική αλλαγή; Πως επηρεάζει τα πρέμνα και τους οίνους που παράγονται σε όλη την επικράτεια;
Δεν είναι κρυφό ότι η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αμπελουργία της Ελλάδας και μάλιστα, καθώς η αυξημένη θερμοκρασία και οι αλλαγές στο προφίλ των βροχοπτώσεων επηρεάζουν την υγεία των κλημάτων αλλά και την ωρίμανση των σταφυλιών και φυσικά τη γευστική ισορροπία. Οι θερμότερες θερμοκρασίες προκαλούν ήδη πρόωρη ωρίμανση, μειώνοντας την οξύτητα και αλλάζοντας τα αρωματικά προφίλ του κρασιού, ενώ η αυξημένη ξηρασία ή αντίθετα οι έντονες βροχοπτώσεις έχουν αρχίσει να περιορίσζυν τη διαθεσιμότητα νερού και έχουν αυξήσει τη διάβρωση των εδαφών και την εμφάνιση ασθενειών.
Τι μπορεί να γίνει στο θέμα αυτό; Υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία διαχείρισης αυτής της αλλαγής;
Η απάντηση είναι ναι, αν και αυτές οι αλλαγές απαιτούν προσαρμογές στις τεχνικές καλλιέργειας και διαχείρισης για να διατηρηθούν η ποιότητα και η βιωσιμότητα των αμπελώνων. Με απλά λόγια, να ακολουθηθούν οι Αρχές της Αναγεννητικής Αμπελουργίας
Η αναγεννητική αμπελουργία ουσιαστικά αντιπροσωπεύει μία βιώσιμη προσέγγιση στην καλλιέργεια αμπελώνων που επικεντρώνεται στην αποκατάσταση και τη βελτίωση της υγείας του εδάφους, την αύξηση της οργανικής ουσίας και την ολοκληρωμένη διαχείριση των φυσικών πόρων, υπό το φως των προκλήσεων που επιβάλλει η κλιματική αλλαγή.
Διαχείριση του Νερού. Η σωστή διαχείριση του νερού είναι ακόμη πιο κρίσιμη υπό τις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής. Οι πρακτικές που ενθαρρύνουν τη βαθιά διείσδυση των ριζών βοηθούν τα φυτά να αντέχουν καλύτερα στις περιόδους ξηρασίας και να αξιοποιούν πιο αποτελεσματικά το διαθέσιμο νερό. Επιπλέον, η διατήρηση της υγρασίας του εδάφους μέσω της κάλυψης του εδάφους με κομπόστ ή άλλα οργανικά υλικά μειώνει την ανάγκη για συχνό πότισμα και βοηθά στην πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους.
Κομποστ και Οργανική Ουσία. Η χρήση κομπόστ στους αμπελώνες είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της αναγεννητικής αμπελουργίας. Το κομπόστ προσφέρει μια πλούσια πηγή οργανικής ουσίας που βελτιώνει τη δομή του εδάφους, αυξάνει την αποθήκευση νερού και διατηρεί τη γονιμότητα του εδάφους. Η οργανική ουσία που προσφέρει το κομπόστ διευκολύνει την ανάπτυξη μικροοργανισμών που είναι βοηθητικοί για την υγεία του φυτού και βελτιώνουν την ικανότητα των φυτών να απορροφούν θρεπτικά στοιχεία.
Ανθεκτικότητα στην Κλιματική Αλλαγή. Οι αναγεννητικές πρακτικές ενθαρρύνουν την ανθεκτικότητα των αμπελώνων σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Η αύξηση της οργανικής ύλης και η βελτιωμένη δομή του εδάφους βοηθούν τα φυτά να αντιμετωπίσουν τις στρεσογόνες συνθήκες. Επιπλέον, η πρακτική της διαφοροποίησης των ποικιλιών μπορεί να προσφέρει μια γενετική βάση για την επιλογή φυτών που είναι πιο ανθεκτικά στις αλλαγές του κλίματος.
Στον ελλαδικό υπάρχουν επιχειρήσεις που ασχολούνται με την αναγεννητική αμπελουργία δίνοντας λύσεις στους αμπελουργούς. Μάλιστα στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχει η εταιρεία BIOSOLIDS που με το κομπόστ που παράγει απ τα οργανικά αστικά υπολείμματα των Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας εμπλουτίζει τα εδάφη με οργανική ουσία ενώ με μια σειρά εξειδικευμένων προιόντων δίνει λύσεις στη διατήρηση νερού στα εδάφη.
Κλείνοντας να θυμίσουμε ότι οι πρακτικές Αναγεννητικής Αμπελουργίας είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ/FAO, και ιδιαίτερα με τον στόχο #15 που αναφέρεται στην «Προστασία, αποκατάσταση και προώθηση της αειφόρου χρήσης των χερσαίων οικοσυστημάτων, βιώσιμη διαχείριση των δασών, καταπολέμηση της ερημοποίησης και ανάσχεση και αντιστροφή της υποβάθμισης της γης και ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας».
του Παναγιώτη Παλιούρα
Γεωπόνος, M.Sc/ Διευθυντής Πωλήσεων της BIOSOLIDS AE
